Tarih: 8 Haziran 1972
Yer: Vietnam
Fotoğrafçı: Nick Ut
Olayı kısaca anlatmak gerekirse:
ABD, Vietnam Savaşı'nın sonlarına doğru güçlü bir napalm'e ihtiyacı olduğunu düşünür. Bunu başlıca Napalm Tekeli olan DOW Chemical'e bildirir. Şirket, zaten en korkunç bombalardan biri olan Napalm'den daha da etkilisini yaparak Napalm-B adındaki bombayı hazırlar. Ve 8 Haziran 1972'de bu bomba ilk defa yukarıdaki çıplak kız Kim Phuc'un köyünde kullanılır. O gün Vietnamlı gazeteci Nick Ut, çevrede birçok fotoğraf çektikten sonra kasabadan ayrılmak üzereyken, iki uçak dörder tane napalm bombası atar, sağ kalanlar kasabadan fırlayarak, çığlık atarak koşuşturmaya başlarlar. Nick Ut üzerine doğru acı çekerek, ağlayarak gelen çıplak kızı görünce, bu tarihi fotoğrafı çeker.
Bombardıman sonrası yüksek ısıdan kaçan küçük kızın vücudunun yarısından fazlasında 3. derece yanık vardır, çenesi ve göğsü birbirine kaynamış, sol eli kemiğine kadar yanmıştır. 14 ay boyunca hastanede kalıp iyileşen Kim, bu fotoğrafla savaşın özellikle de Vietnam Savaşının sembolü olmuştur. Kim Phuc, başına gelen trajik olayın da etkisiyle doktor olmaya karar verir, fakat tıp öğrenimine devam ederken Vietnam hükümetinin isteğiyle ögrenimini yarıda bırakır ve devlet tarafından Vietnam'ın savaş sembolü olarak kullanılmaya başlanır. Daha sonra evlenen ve 3 çocuğu olan Kim şimdi ailesiyle Kanada'da yaşıyor. Unesco'nun iyi niyet elçisi olarak görev yapıyor. Ayrıca Kanada'da kurduğu 'Kim Vakfı' ile de savaş mağduru çocuklara yardım ediyor.
ABD, Vietnam Savaşı'nın sonlarına doğru güçlü bir napalm'e ihtiyacı olduğunu düşünür. Bunu başlıca Napalm Tekeli olan DOW Chemical'e bildirir. Şirket, zaten en korkunç bombalardan biri olan Napalm'den daha da etkilisini yaparak Napalm-B adındaki bombayı hazırlar. Ve 8 Haziran 1972'de bu bomba ilk defa yukarıdaki çıplak kız Kim Phuc'un köyünde kullanılır. O gün Vietnamlı gazeteci Nick Ut, çevrede birçok fotoğraf çektikten sonra kasabadan ayrılmak üzereyken, iki uçak dörder tane napalm bombası atar, sağ kalanlar kasabadan fırlayarak, çığlık atarak koşuşturmaya başlarlar. Nick Ut üzerine doğru acı çekerek, ağlayarak gelen çıplak kızı görünce, bu tarihi fotoğrafı çeker.
Bombardıman sonrası yüksek ısıdan kaçan küçük kızın vücudunun yarısından fazlasında 3. derece yanık vardır, çenesi ve göğsü birbirine kaynamış, sol eli kemiğine kadar yanmıştır. 14 ay boyunca hastanede kalıp iyileşen Kim, bu fotoğrafla savaşın özellikle de Vietnam Savaşının sembolü olmuştur. Kim Phuc, başına gelen trajik olayın da etkisiyle doktor olmaya karar verir, fakat tıp öğrenimine devam ederken Vietnam hükümetinin isteğiyle ögrenimini yarıda bırakır ve devlet tarafından Vietnam'ın savaş sembolü olarak kullanılmaya başlanır. Daha sonra evlenen ve 3 çocuğu olan Kim şimdi ailesiyle Kanada'da yaşıyor. Unesco'nun iyi niyet elçisi olarak görev yapıyor. Ayrıca Kanada'da kurduğu 'Kim Vakfı' ile de savaş mağduru çocuklara yardım ediyor.
Fotoğrafa baktığımızda, belgesel fotoğrafçılıkta veya fotoröportajdaki sorumluluklar hakkında birsürü soru aklımıza gelir. Fotoğrafta gözüken askerler veya fotoğrafı ve görüntüleri çekenler bu çocukları zarardan korumak için herhangi birşey yapmışlar mıdır?
Gerçekte askerler 'su verin, yanıyorum, kavruluyorum' diyerek bağıran 9 yaşındaki küçük kız Kim'e ve diğer çocuklara su vermişler, vücutlarına su dökmüşler (olayın video çekimlerinde de görülmektedir), fakat bilmeden de olsa daha çok zarar görmelerini sağlamışlardır. Napalm yaralarının üzerine asla su dökülmemesi gerektiğini bilmemektedirler çünkü. Asıl yardımı, belki de diğer belgesel fotoğrafçılara en önemli örnek olarak gösterilebilecek hareketi fotoğrafı çeken Nick Ut yapmıştır. Fotoğrafı çektikten sonra feci halde yanık yaraları olan bu kızı en yakın hastaneye götürerek iyileşmesine yardımcı olmuştur. Fotoğrafçı Nick Ut ve fotoğraftaki kız Kim Phuc, iletişimlerini hiç koparmamışlar, düzenli olarak görüşmeye devam etmişlerdir.
Nick Ut bu fotoğrafı çektiğinde Associated Press için çalışıyordu. Bu fotoğrafı gönderdiğinde, AP'de çıplak fotoğraf yayınlanamaz diye bir kural olduğu için, AP editörü fotoğrafı yayınlamayı reddetti. O günlerde Nick Ut, yine ünlü bir fotoğrafçı olan ve o sıralarda Vietnam 'da bulunan Horsst Faas'a çektiği pozu gösterdi. , Horsst Faas fotoğraftan çok etkilendi ve tarihe geçecek nitelikte bir fotoğraf olduğunu farketti. Hemen New York merkez ofisi arayarak, bu fotoğraf için bir istisna yapılması gerektiğini söyledi. NY fotoğraf editörü Hal Buell fotoğrafın habercilik değerinin çok yüksek olduğunu düşünerek fotoğrafın yayınlanmasını sağladı. Horst Faas olmasa belki de bu fotoğrafı hiç görmeyebilirdik. Fotoğraf ilk olarak Time dergisine kapak oldu, ardından birçok yerde basıldı. Nick Ut bu fotoğrafla Pulitzer ödülünü aldı.
Bu fotoğraf aynı zamanda fotoğrafın hareketli görüntüye göre çok daha fazla etkili olduğunu gösterir. Çünkü aynı olayın bir de hareketli kamera çekimi vardır fakat bu fotoğrafta tanık olduğumuz korkuyu ve etkiyi vermez. Ayrıca bu korkunç olay o görüntülerle değil bu fotoğrafla akıllarda yer etmiştir.
Olaya ait Youtube'dan birkaç link:
Kim Phuc'un büyümüş halini merak ederseniz ve olayı onun ağzından dinlemek isterseniz, oldukça güzel bir röportaj:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder